مناظر فرهنگی بخشی از میراث فرهنگی هر مرز و بومی است که در بستری طبیعی شکل گرفته اند و دارای تعامل پیوسته با طبیعت می باشند. امروزه با از بین رفتن بخشی از طبیعت که بستر شکل گیری این مناظر می باشند، حضور انسان در این مناظر محدود گردیده است. عدم انطباق پذیری گسستگی تعامل مطلوب انسان با این مناظر، پایداری مناظر فرهنگی را دچار اختلال نموده است. از اینرو هدف اساسی در پژوهش حاضر دست یابی به اصول مرمت و بازیابی بستر طبیعی در مناظر فرهنگی و بسط این اصول در منظر تاریخی- فرهنگی بیستون در جهت بازیابی تعادل مطلوب انسان و طبیعت در این محدوده می باشد.
به منظور تحقق پژوهش حاضر از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و موردی و از شیوه های مرور متون، اسناد کتابخانه ای و تحلیل اسناد تصویری استفاده شده است. در راستای دست¬یابی به هدف اصلی پژوهش، نخست به تحلیل و ارزیابی اکولوژیکی منظر طبیعی محدوده مطالعاتی از طریق تحلیل عناصر ساختاری موزاییک منظر بستر جهت شناسایی آشفتگی های به وجود آمده، پرداخته شده است. در نهایت با توجه به اصول اساسی مرمت اکولوژیکی منظر در گستره های فرهنگی، پیشنهادات مرمتی و توسعه ای ارائه گردیده است.
نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که مرمت منظر طبیعی بستر مطالعاتی نیازمند حفاظت از آبراهه های موجود در بستر از دسترس گردشگران، حفاظت و ارتقا تنوع گونه های زیستی اعم از گیاهی و جانوری، حذف کاربری های صنعتی ناسازگار (کارخانه قند، اتوبان بین شهری) با محیط طبیعی، احیای ارتباط میان لکه های طبیعی بستر از طریق ایجاد دالان ها و لکه های جدید، احیای مرغزارهای بیستون با حذف زمین های کشاورزی از طریق کاشت درختان بومی می باشد.