هدف : افزایش امنیت از طریق طراحی محیطی از مهمترین رویکردهایی است که امروزه در جوامع پیشرفته در زمینه طراحی، برنامه ریزی و مدیریت شهری بدان توجه دارند. از آنجا که امنیت به عنوان دریافتی عینی و ذهنی است، که ناشی از ساختار و نحوه چیدمان فضاهای عمومی است؛ لذا برای افزایش آن بایستی مشخصه ها و استانداردهایی برای طراحی فضاهای عمومی در شهرها در نظر گرفت. از اینرو هدف مقاله حاضر تبیین مشخصه های محیطی موثر بر افزایش سطح امنیت در فضاهای عمومی شهری به منظور ترغیب بیشتر شهروندان به حضور در این فضاها می باشد.
روش بررسی : در این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی در بستری پیمایشی می باشد. و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است. داده های این پژوهش از گروه نمونه 50 نفری با مصاحبه جمع آوری گردیده است. جامعه آماری پژوهش، با توجه به اهداف پروژه از ساکنان شهرک اکباتان که براساس نمونه گیری تصادفی از اماکن تفریحی- ورزشی و محل تجمع ساکنان در فضاهای عمومی انتخاب شدند.
یافته ها : با توجه به بررسی های انجام شده مشخصه های محیطی : کالبدی (دسترسی، نور، قابل رویت بودن، پوشش گیاهی، مبلمان شهری)، عملکردی-کاربردی (اختلاط عملکردی و تعمیرونگهداری) و اجتماعی در افزایش سطح امنیت در فضاهای عمومی در شهرها موثر می باشد. علاوه بر موارد ذکر شده توجه به وسعت فضاهای عمومی، تناسب وسعت و مقیاس فضاها با مقیاس انسانی، موقعیت و سازگاری فضا با بستر، عدم وجود آلودگی صوتی و میزان تراکم و پراکندگی عملکردها در فضا از شاخص های مهم در طراحی فضاهای عمومی امن در شهرها می باشند.
نتیجه گیری : با توجه به بررسی های انجام شده در این پژوهش، به نظر می رسد شناخت و درک ویژگی هایی از فضاهای عمومی شهری که موجب افزایش احساس امنیت در شهروندان می شود، بسیار مهم بوده و رعایت راهکارهای ارائه شده در طراحی و برنامه ریزی شهری، موجب افزایش امنیت محیطی و به طبع آن، موجب ترغیب بیشتر شهروندان برای حضور در فضاهای عمومی در شهرها می گردد.