یکی از نکات قابل توجه قرن حاضر در خصوص صرفه جویی در مصرف انرژی، راهکارهای جدید برای تامین زندگی مطلوب، بدون به خطر انداختن منابع نسل آینده و تاثیر آن بر اکوسیستم های گیاهی و جانوری است.
دست یابی به حفاظت از انرژی های تجدید ناپذیر، کاهش استفاده از منابع زمین و تاثیر تخریب کم تر ساختمان ها بر محیط زیست از جمله مواردی است که در طراحی معماری باید به آن توجه ویژه ای مبذول داشت تا با کسب روش های نوین طراحی و خلق فضاهای همساز با محیط زیست، شرایطی برای برقراری یک زندگی استاندارد با حداقل آلودگی های محیط زیست برای نسل حال و آینده به وجود آید.
اقلیم به خودی خود بر بسیاری از ارکان زیستی انسان؛ همچون شکل سرپناه و ترکیب مجتمع زیستی، نوع خوراک و پوشش و ... تاثیرات عمده دارد. در حیطه بنا و شهر تاثیر اقلیم آن چنان عمده است که می‌باید اصول و مبانی آن، از مقیاس کلان تا خرد، در حافظه دائمی معماران و طراحان محیط مصنوع قرار گیرد. از سوی دیگر حقیقت فانی بودن منابع انرژی فسیلی و نتایج تخریب محیط طبیعی در اثر مصرف آنها تاثیر عمده‌ای بر روند زندگی انسان گذاشته است. به زودی این منابع تهی می‌شوند و هرچه سریع‌تر می‌باید در جستجوی منابع جایگزین شویم. این در حالی است که عدم توجه به بنیادهای معماری سنتی ایران و عوامل گوناگون موثر بر آن، منجر به تخریب و ناپایداری بخش‌های وسیعی از بناهای سنتی شده است. آنچه در این نوشتار خواهد آمد، کوششی است در جهت شناخت و معرفی ویژگی‌های منحصر به فرد معماری ایرانی در کاربرد انرژی باد که عمده‌ترین و رایج‌ترین نوع کاربرد انرژی‌های پاک در معماری سنتی ایران است. امید آنکه بیش از پیش به این الگواره‌های معماری ایران توجه گردد تا از این رهنمود به اهداف محیط زیست پایدار دست یابیم.