بافت های تاریخی و آثار کهن هر منطقه، میراث فرهنگی و عامل جاودانه شدن فرهنگ آن منطقه و پاسخگوی نیاز مردم به هویت ملی و تاریخی خود می باشند. آثار تاریخی و بافت های کهن شهری طی سالیان سال، به عنوان تجسم کالبدی فرایندهای اجتماعی و فرهنگی ساری و جاری در جامعه و به عنوان جزئی از فرهنگ جامعه، با زندگی مردم پیوندی ناگسستنی برقرار کرده و این امر ضرورت حفظ و احیاء و توجه به این سرمایه فرهنگی را محسوس می نماید. با توجه به اینکه هدف از نوشتار حاضر، بازخوانی مفاهیم و شرایط حاکم بر جریان مرمت و حفاظت شهری است، بررسی رویکردها، سیاست ها و اقدامات در مواجهه با آثار و بافت های تاریخی، از گذشته تا به امروز، علاوه بر اینکه چگونگی توجه به آثار تاریخی را معین می کند، بازگوکننده شیوه های مداخله و همچنین معایب و محاسن آنها نیز می باشد، که این خود، ما را به سمت اتخاذ شیوه مناسب رهنمون می کند. براین اساس مقاله حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی به بررسی سیر تحول جریان «مرمت و حفاظت شهری» و بیان دیدگاه ها و رویکردهای مختلف می پردازد؛ در نهایت رویکردهای متاخر این جریان که همانا «بازآفرینی جامع شهری» و «نوزایی شهری» است، معرفی گردیده است. این مطالعه نشان می دهد که در رویکرد نوین حفاظت، جامع نگری در توجه به ارزش ها و همچنین توجه به محیط تاریخی به عنوان یک ثروت اقتصادی و اجتماعی و نیز یک منبع فرهنگی عظیم بعنوان اصول محوری مطرح اند.