نگرانی از طراحی ، ساخت وساز و اجرای بی رویه و بی کیفیت مسکن در اغلب شهرها منجر به بازنگري سياستهاي مداخله در این زمينه ها شده است. بر همین اساس اخیرا ارگان های مربوط به مسکن و شهرسازی به دنبال شناخت و استخراج هر چه بیشتر و گونه شناسی معماری بومی مناطق هستند. استان کردستان بالاخص شهر سنندج از جمله شهرهایی است که توسعه ساخت وساز مساکن آن بدون توجه به پارامترهای بومی منطقه ای ، صورت نامنظم و افسارگسیخته ای داشته است که نتیجه آن دور ماندن از هویت در مسکن و هم چنین بی کیفیت و ناموزون بودن در بافت مسکن است.
در این مقاله با رويكردي سامان گرايانه سعی شده است که از طریق مطالعات ميداني و استمداد از روش كتابخانه اي گونه های مسکن شناسایی شوند که هر چه بيشتر منطبق با شـرايط زيـست بـومي، نيازهـاي معيـشتي و خـصوصيات محيطي و محله ای متناسب با شهر سنندج باشد. براي نيل به اين هدف آشنایی با خصوصيات اقلیمی - اقتصادی – فرهنگی به عنوان سـه پايـه اساسـي در یافتن و استنتاج طراحـي گونه ای مسكن مد نظر قرار گرفت. و همچنین نمونه مطالعات منتخبی بر روی نمونه های بسیار مناسب که از قدیم الایام به عنوان شاخصه هویت در معماری بومی این شهر هستند ، صورت گرفته شد.نتايج و قیاس مطالعات دستيابي به انواع چندگانه مشترک گونه های مسكن بومي است كه با شرايط زیست بومی منطقه ای وفـق داده شـده اسـت. واضح است كه تمامي موارد مرتبط با مفاهيم سكونت و هويت، شرايط آسـايش، توسـعه پايـدار و شرايط مطلوب در طراحي گونه ها مد نظر بوده است.