نیاز بشریت به داشتن سرپناه که از ابتدای به آن توجه شده است و همواره احساس نیاز به سرپناه را در طول تاریخ احساس کرده است، از این رو خانه قدیمی ترین نمونه معماری است زیرا در جهت حفظ انسان از حوادث حوادث و وقایع طبیعی از جمله سرما، گرما، باد ، باران و تامین آسایش انسان عامل بسیار مهمی بوده است. شهر شیراز سابقه بسیار مهمی به عنوان مرکز استان فارس از نظر معماری دارد. نام قدیم این شهر با نام اردشیر خوره که سابقه آن به قبل از اسلام باز می گردد و بر اساس شواهد در خصوص نام این شهر فرض بر این است که بر گرفته از نام فرزند تهمورس، راز و فراوانی شیر را در آنجا دانسته اند.
توجه به معماری ابنیه در دوره قاجار در بافت قدیم به دلایل متعدد از جمله فرسودگی بافت قدیم و همچنین اسکان اتباع خارجی در این بافت و ناامن بودن این منطقه کمتر صورت گرفته است. در دوره قاجاریه به دلیل تاثیرات ناشی از اقلیم، در پلان و چیدمانهای فضایی، باعث به وجود آمدن پاره ای از راه حل ها در زمینه معماری اقلیمی شده است.
ساخت خانه در جهت 30 درجه جنوب غربی، درون گرایی، احداث زیرزمین، حیاط و اتاق های بزرگ، ارتفاع زیاد اتاق ها را می توان از ویژگیهای معماری اقلیمی این دوره در شهر شیراز بر شمرد.
در این مقاله بر اساس یافته های بنیادی تجربی و توصیفی مبنایی استفاده شده است. در مطالعه حاضر چند منزل مسكوني دوره قاجاریه انتخاب شد. سپس با مطالعات كتابخانه اي ساير اطلاعات مورد نياز گردآوري شده و در نهايت مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته اند. در انتخاب نمونه ها سعي شده است تا حد امكان به معيارهايي همچون زمان، مكان، ثبت در فهرست آثار ملي و ... نيز توجه شود. نمونه ها بررسی شده و اطلاعات حاصل از آنها در قالب جداول و توضيحات طبقه بندي شده در بخش مربوط به يافته هاي پژوهش آمده است. و در نهایت سعی بر آن شده است که به نشانه های معماری اقلیم در دوره قاجاریه پی برد و کاربرد این عناصر در معماری حال حاضر را بررسی کرد.