بحران انرژی مهم ترین چالش در دوران کنونی است، بنابراین بنا نهادن ساختمان هایی که بهینه سازی انرژی های تجدیدناپذیر در آن ها در نظر گرفته شده به عنوان رویکردی نوین در معماری به طور گسترده مطرح گردیده است. از آن روی که در معماری بومی منابع سوختی تجدیدناپذیر در دسترس نبوده است، ساختار و شاکله معماری متناسب با وضعیت محیط و به ویژه اقلیم شکل می گرفته است. لذا اصول معماری بومی می بایست به طور گسترده مورد توجه محققین قرار گیرد تا با توجه به آن ها معماری نوین تکامل یابد. در مقاله حاضر شهر عقدا با رویکرد فوق مورد توجه قرار خواهد گرفت و دو بنای شاخص، خانه کوچک و خانه امیری بررسی و عناصر اقلیمی آن ها با روش تطبیقی بررسی می گردند و در انتها راهکارهایی برای معماری کنونی ارائه خواهد شد.