معماري به عنوان محصولي فرهنگي و دانشي ميان رشته اي که برآمده از هويت و سنتهاي جوامع گوناگون مي باشد، در تمام اعصار تاريخ ودر تمام اديان مختلف جهان داراي جايگاه ويژه اي بوده؛ به نحوي که در مذاهب مختلف به شکل هاي متفاوت و البته به جهت کارکردهاي مذهبي نمود داشته است؛ در دين مسحيت به شکل کليسا، در آيين يهود به عنوان کنيسه و در اسلام عزيز به صورت مسجد ظهور پيدا کرده به نحوي که جايگاه ارتباط با معبود بوده است؛ در دين اسلام به جز پرستش خالق، آيين هاي مذهبي ديگري برگرفته از سنت، شريعت و در راستاي تکريم اهل بيت (عليهم السلام) به عنوان حلقه اتصال مخلوق با خالق شکل گرفته است که برجسته ترين آن آيين عزاداري حضرت سيد الشهداء حسين بن علي (ع ) مي باشد، که با توجه به اجين بودن اين مراسم با فطرت مسلمانان و اهميت ويژه آنان به اين آيين مذهبي بنا هاي ويژه اي با معماري خاص و مرتبط با انواع عرض ارادت به ساحت مقدس حضرت ابا عبدا... (ع) من جمله تعزيه، سينه زني، روضه خواني و... شکل گرفته است و از آنجا که اکثر بزرگان شهر و علماء مذهبي در اين مراسمات شرکت مي نمودند اين بناها کارکردهاي متفاوت ديگري از جمله رسيدگي به شکايات مردم، آموزش تعاليم ديني و قرآني و... پيدا کرده است که اينگونه بناها در مذهب تشيع به "تکيه" شهرت پيدا کرده است؛ و با تحقيقات بعمل آمده تکايا در هر اقليم با توجه به الگوي معماري بومي و مصالح بوم آورد آن منطقه و کارکردهاي مطلوب ساکنان آن محدوده در جهت تکيه ساخته شده اند؛ اين مقاله که حاصل مشاهدات عيني و مطالعات اسنادي مي باشد، به شيوه تحليلي-توصيفي سعي در شرح بيان هرچه بيشتر نقش الگوي معماري بومي در شکل گيري تکايا با بررسي تکيه معاون الملک کرمانشاه به عنوان يکي از تکاياي برجسته ايران اسلامي دارد و با نتايج بنيادي سعي در گسترش مرزهاي دانش بشري در اين خصوص را خواهد داشت.