از دیر باز تا کنون مساجد یکی از بارز ترین وجوه هویتی جامعه و شهر اسلامی بوده اند و از دو بعد ظاهری و باطنی نقش بنیادینی در هویت شهر اسلامی داشته اند . اما در دنیای امروز نقش مساجد به عنوان عنصر هویت بخش فضاهای شهری تضعیف شده و نقش گذشته خود را در این خصوص ایفا نمیکند. مسجد جامع ارومیه با پیشینه تاریخی خود تا اوایل سده اخیر در جوار بازار ارومیه و خانه های تاریخی متعلق به عوامل حکومتی ‚ به صورت سه قطب مذهبی اقتصادی و سیاسی عمل نموده و در این میان مسجد جامع قلب تپنده شهر بوده است. این نوشتار در دو بخش تهیه گشته است. بخش اول به بررسی مفاهیم اولیه در خصوص هویت ‚ فضای شهری و نقش مساجد در فضاهای شهری از این منظر میپردازد. بخش دوم به بررسی نقش مسجد جامع ارومیه در هویت فضای شهری ارومیه در گذشته و حال می پردازد.