از مهمترین شناسه های بیابانزایی می توان برهنگی خاک، زوال تنوع زیستی، کاهش تولید سرزمین، هجوم ماسه های روان، نابودی سازه های زیربنایی و مراکز جمعیتی، فرسایش بادی را نام برد. در این تحقیق، ضمن پرداختن به مقوله اهمیت بیابان زدایی و احیاء مراتع فقیر با استفاده از تکنولوژی های جدید و نوین در کشور، ساختار نانو رس مونتموريلونيت و اهمیت آن در کنترل مناطق بیابانی بویژه در منطقه سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفت. نانو ذره مونتموريلونيت كه عمده ترين فاز موجود در اسمکتیت را تشكيل می دهد با ا بعاد حدود 1 نانومتر ضخامت و100 نانومتر قطر و با داشتن خواص منحصر به فرد توانسته است به منظور ثبیت شن های روان و جلوگیری از بیابان¬ زایی، بهبود ساختار خاک، فرسایش بادی و پراکنش ریزگردها مورد استفاده قرار گیرد. در اين مقاله سعي شده است با معرفي اين ماده قدرتمند به ساختار برخي از ويژگي های فیزیکی مهم و خواص منحصر به فرد و نتايج مطلوب استفاده از آن در خاک های کشاورزی و همچنین مهار وکنترل بیابانزایی اشاره شود روش گردآوری مطالب در این تحقیق به صورت کتابخانه ای و منابع الکترونیک بوده که به تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در مورد این نانو ذره فعال پرداخته شده است. از جمله فاکتورهای موثر در استفاده از نانو رس ها در مناطق خشک می توان به کاهش مصرف آب تا 66 درصد و کاهش هدر رفت آب از طریق تبخیر و نفوذ در عمق، افزایش راندمان و سرعت جوانه زنی بذر تا 100 درصد، کاهش شستشوی آنیون ها و کاتیون های مورد نیاز برای رشد گیاه ، افزایش بهره وری و عملکرد محصول تا بیش از 176 درصد، ایجاد و افزایش تراکم خاک، افزایش ظرفیت تبادل یونی، خواص الكتريكي سطحي، ظرفیت تورم پذيري در محيط هاي قطبي و پیوند بالا، ظرفیت جذب بالا، سطح ويژه بالا و شکل پذیری زیاد، اشاره کرد.