مقدمه: ديابت از جمله بيماري هاي مزمن است که به دليل کمبود يا کاهش عملکرد انسولين موجب افزايش ميزان قند خون و اختلالات متابوليسمي بدن مي شود. مشاهدات اپيدميولوژي گواه آن است که با تغيير فرهنگ مصرف رژيم غذايي و روش زندگي از سنتي به صنعتي ميزان شيوع بيماري ديابت افزايش يافته است. رعايت رژيم غذايي و درمان هاي جايگزين علاوه بر کاهش هزينه درمان در بسياري از موارد موجب پيشگيري و بهبودي ديابت نوع دوم و در بعضي موارد بهبودي رضايت بخش براي بيماران ديابتي نوع اول مي شود. هم اكنون داروهاي متعددي جهت کاهش ميزان قند خون بالا ارايه شده است ولي به دليل عدم بهبودي كامل اين بيماري با مصرف داروهاي موجود، تمايل به استفاده از درمان هاي جايگزين و سنتي افزايش يافته است.
روش كار: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي است جامعه پژوهش را كليه بيماران مبتلا به دیابت مراجعه كننده به بيمارستان هاي منتخب مشهد بودند كه از بين آنها 458نفر كه معيار ورود به مطالعه را داشتند به روش نمونه گيري مبتني بر هدف انتخاب شدند.اطلاعات با استفاده از پرسشنامه در طي مصاحبه ساختار يافته جمع آوري و با نرم افزار SPSS آناليز گرديد.
يافته ها:يافته هاي حاصل از پژوهش نشان داد كه 83% بیماران مبتلا به دیابت از اين روش ها استفاده مي كنند روش هاي مختلفي كه توسط اين افراد انتخاب مي شوند شامل استفاده از گياهان دارويي،مكملها،رژيم هاي ويژه و... مي باشد.5/79% بيماران از آگاه كردن پزشك و پرستار خود در مورد استفاده از طب مكمل و جايگزين خودداري كرده بودند كه اين مساله به ويژه در مورد استفاده از داروهاي گياهي بسيار مهم است زيرا احتمال ايجاد تداخلات دارويي وجود دارد.آگاه نكردن مراقبت كننده هاي حرفه اي در مورد استفاده از اين روش ها مي توانند علل مختلفي داشته باشد كه از آن جمله مي توان عدم اعتقاد بسياري از پزشكان و پرستاران به اثربخشي اين روشها را نام برد.
نتيجه گيري:طب مكمل و جايگزين و تاثير ذهن بر روي بدن دو مطلبي هستند كه مي توانند با هم به عنوان يك رويكرد خوب تركيب شوند تا عملكرد بيماران مبتلا به دیابت در زمينه هاي مختلف زندگي به حداكثر برسانند. نظر به اینکه اکثر پزشکان با مصرف گیاهان دارویی توسط بیماران دیابتی مخالفت می کنند،بسیاری از این بیماران بدون اطلاع پزشک معالج گیاهان دارویی مصرف نموده که عملی خطرناک است لذا بايد در مورد استفاده از اين روشها به بيماران ،آموزشهاي لازم داده شود.