در این تحقیق ارزشها و کیفیتهای کالبدی معماری خانههای قدیمی حاشیه زاینده رود در تطابق با اقلیم محل، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و مهمترین رویکردهای اقلیمی بنا به طور کامل تحلیل شده اند. یکی از مشکلات عمده در معماری معاصر، قطع ارتباط میان معماری گذشته و حال است. نمود این بحران، در خانههای مسکونی امروزی به وضوح دیده میشود. خانههایی که حتی با صرف انرژی و هزینههای زیاد، توان برآوردن اولین نیاز بشر از فضای سرپوشیده که همان آسایش در فضاهای مسکونی است را ندارد. این در حالی است که معماران گذشته، در معماری خانههای قدیمی این سرزمین با هوشمندانهترین راهکارها، محیطی مناسب جهت مقابله با اقلیم را فراهم کردهاند. از آنجا که مسکن یکی از اساسی ترین نیازهای بشر برای در امان ماندن از شرایط اب و هوایی میباشد، به بررسی عناصر اقلیمی از جمله بازشوها، جهت گیری و تناسبات و هندسه در خانه های قدیمی پرداخته شده است. -1 چه ارتباطی بین جهت گیری بنا وتناسبات بازشوها به سطوح وجود دارد؟ -2 چه ارتباطی بین جهت گیری بازشوها و فرم بنا وجود دارد؟ -3 چگونه میتوان با بررسی تناسبات بازشوها به سطوح نسبت های مشخصی در هر جبهه دست پیدا کرد؟ در این پژوهش با بررسی های ابعاد، جهتگیری ها، فرم و ...، به پاسخ پرسشهای فوق دست پیدا خواهیم کرد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و میدانی استفاده شده است، که در طی تحقیقات انجام گرفته در روش میدانی، تعداد ۲۰ خانه قدیمی در حاشیه زاینده رود و مادیهای اصفهان مشاهده شد. با توجه به موقعیت مکانی خانه ها، مخروبه بودن و یا پابرجا بودن آنها و عدم امکان دسترسی به همه بناها تعداد 5 خانه از جمله خانه اسحاق ساسون، فاتح الملک، مشیر، وحید و هنرمندان انتخاب شد. نمونههای موجود مورد بازبینی قرار گرفت و سپس نمونهها برداشت شد. پس از برداشت نمونه ها، نقشه های آنها ترسیم و سپس برای بار دیگر در بنا مورد بازبینی قرار گرفتند، پس از تدقیق نقشه ها جهت بررسی اطلاعات از روش توصیفی- تحلیلی به وسیله دسته بندی اطلاعات خام به منظور دستیابی به بهترین گزینه، نمونه های گوناگونی از جداول تهیه شد که در آنها پس از بررسی تک تک نمونه ها به گونه- ای مشخص، رابطه بین عناصر، از جمله فرم، ابعاد، تناسبات بازشوها، جهت استقرار بنا و ...، مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه با استفاده از روش تحلیلی- محتوایی ارائه گردید.