-
بررسی پراکنش و معرفی گونههای دارویی تیره نعناع (Lamiaceae) در استان مازندران
-
- تاریخ انتشار 1397/06/04
- تعداد صفحات 12
- زبان مقاله فارسی
- حجم فایل 593 کیلو بایت
- تعداد مشاهده چکیده 948
- قیمت 29,000 تومان
- تخفیف 0 تومان
- قیمت با احتساب تخفیف: 29,000 تومان
- قیمت برای کاربران عضو سایت: 23,200 تومان
- محل انتشار دومین همایش ملی گیاهان دارویی و کشاورزی پایدار
-
نویسندگان مقاله
- علي احساني استاديار مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور،
- ولی اله مظفریان پژوهشیار مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور،
- مهردخت نجف پور نوایی استادیار مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
- فرشته مازینی دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه
-
چکیده مقاله
گیاهان دارویی به گستره وسیعی از گیاهان گفته میشود که تمام یا اجزایی از آنها به صورت تازه، خشک یا فرآوری شده جهت تشخیص، درمان، پیشگیری، کمک به اعمال فیزیولوژیک و حفظ بهداشت بدن انسان یا حیوانات و دیگر گیاهان مورد بهرهبرداری قرار میگیرد.
استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبهای طبیعی آنها در صنایع بهویژه صنعت دارویی کاربرد بسیار وسیعی پیدا کرده است. این مهم از سوی سازمان بهداشت جهانی بسیار تأکید شده است. براین اساس بهمنظور جایگزینی داروهای شیمیایی بيشتر کشورهای جهان نسبت به سرمایهگذاری کشت و تولید انبوه گیاهان دارویی و استفاده از آن در صنایع دارویی، بهداشتی، آرایشی و غذایی اقدام نمودهاند. این موضوع در کشور ایران به لحاظ ریشه فرهنگی و تنوع و غنای گونهای و رویش گونههای مختلف گیاهان دارویی بهدلیل تنوع آب و هوایی و شرایط اکولوژیک مختلف باید بهعنوان یک باور مورد تأکید قرارگيرد، تا بهعنوان یک ضرورت ملی در چارچوب برنامه مشخص و با شناخت علمی به حفظ، احیاء، اصلاح و توسعه و بهرهبرداری صحیح از گیاهان دارویی بتوان نقش مهمی در سلامت جامعه، اشتغال و صادرات گام برداشت.
تعداد جنس و گونه که از تیره نعناع گزارش شده متفاوت است. قهرمان(1373) گزارش داد که تیره نعنا 187 جنس و 3000 گونه دارد و در کل کره زمین پراکندهاند ولی بیشترین انتشار در منطقه مدیترانه است. در ایران حدود 49 جنس از تیره نعنا با چند صد گونه پراکندهاند. گیاهان عموماً علفی یکساله یا پایا و دارای ساقه های راست یا خزندهاند بعضی از آنها مانند Thymus ها ظاهر بوته مانند و ساقههای متعدد و چوبی شده دارند، در بین آنها بندرت نمونههای پیچیده یا درختچه مانند ممکن است یافت شود. از مشخصات این گیاهان آن است که ساقههای چهار گوش دارند. از قاعده ساقه آنها نیز غالباً ساقههای فرعی منشأ میگیرد که حالت خزنده در سطح زمین پیدا میکنند و یا درون خاک وارد گردیده به صورت ساقه زیر زمینی در میآیند. گیاهان تیره نعناع عموماً برگهای متقابل گاهی ساقه آغوش و بندرت فراهم دارند. گیاهان این تیره از نظر کلی دارای کاسه منتهی به 5 تقسیم و جام منتهی به 5 لوب می باشند 4 پرچم دارند که در حول یک مادگی 2 برچهای قرار گرفتهاند. میوه گیاهان تیره نعناع 4 فندقهای و محتوی دانه های بدون آلبومن است گیاهان این تیره از نظر مشخصات تشریحی دارای اختصاصات کلی به قرار زیر می باشند. 1-انواع علفی آنها عموماً دارای دستههای کلانشیم در زوایای ساقه زیر بشرهاند وجود این حالت باعث میگردد که ساقه این گیاهان ظاهر چهار گوش پیدا کند. 2- دستههای چوب – آبکش پسین در آنها معمولاً به وضع غیر ممتد و جدا از هم دیده میشود. 3- بشره ساقه و برگ این گیاهان غالباً مستور از تارهای ترشحی و غیر ترشحی به اشکال مختلف است.4- تارهای ترشحی اسانس در آنها دارای پایه یک یا دو سلولی منتهی به یک برجستگی 4 تا 8 سلولی و حتی بیشتر است. اسانس ترشح شده نیز معمولاً خارج از جدار سلولزی در زیر کوتیکول جمع میگردد و این خود باعث میشود که بشره در همان ناحیه کمی متورم جلوه نماید. در بین گیاهان تیره نعناع تعدادی جهت مصرف پزشکی، مصرف تغذیهای جهت تهیه اسانس و بعضی برای زیبایی پرورش داده میشوند (زرگري، 1369).
گياهان دارويي و اسانس دار خانواده نعناعيان به دليل انعطاف اكولوژيكي بسيار زياد نسبت به اقليمهاي متنوع به عنوان يكي از ذخاير ژنتيكي مهم گياهي محسوب ميشوند و به واسطه وجود تركيبات معطره بسيار متنوع موجود در آنها در صنايع آرايشي و بهداشتي نيز كاربرد فراوان دارند (اكبرزاده،1382).
با توجه به اهمیت نقش گیاهان دارویی در بخش درمان و تجارت طی دهه اخیر مطالعات و تحقیقات در خصوص شناسایی گونههای دارویی رو به فزونی نهاده است از جمله میتوان به کارهای زیر اشاره نمود:
حسینی و همکاران(1387)، به شناسایی گیاهان دارویی استان گلستان پرداختند. مشاهدات نشان داد که استان گلستان داراری 409 گونه دارویی است که 156 گونه در اراضی جنگلی، 98 گونه در اراضی مرتعی و 47 گونه در اراضی زارعی و مسکونی و 108 گونه به صورت مشترک در این اراضی پراکنش دارند. 45 گونه از گیاهان فوق نیز توسط مردم شناسایی شده و به صورت سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. 70 گونه گیاهی نیز برای نخستین بار به عنوان گونه دارویی استان معرفی شدند.
سلطانی پور(1380)، بر اساس مناطق طبیعی، گیاهان دارویی استان هرمزگان را مورد بررسی قرار داد. دریافتههای وی نشان داد که 218 جنس مربوط به 77 خانواده شناسایی گردید. 152 گونه در دشتهای پهناور، تپهها و دامنه کوهها، 103 گونه مناطق کوهستانی، 26 گونه آبراههها، چشمهها، جویهای آب و مناطق مرطوب، 16 گونه روی تپههای شنی ساحلی و حاشیههای کم ارتفاع آن، 16 گونه در اراضی شور و به نسبت شور رویش دارند. از این بین 209 گونه بومی استان و 172 گونه استفادههای درمانی رایج و سنتی دارند.
جاوید تاش(1380)، گیاهان دارویی استان فارس را مورد شناسایی قرار دادند در این کار به جمع آوري و شناسايي 483 نمونه گياه از 94 خانواده و 252 نمونه بذر از 73 خانواده اقدام شد. به علاوه مراحل فنولوژي تعداد 144 نمونه گياه از 41 خانواده مورد بررسي قرار گرفت.
اکبرینیا و باباخانلو (1381) گیاهان دارویی استان قزوین را مورد مطالعه قرار دادند. در نتیجه حدود 250 گونه دارویی در این استان جمع آوری و مشاهده شد که بیش از 40 نوع از گونههای آن توسط مردم جمع آوری و به بازار دارویی عرضه می شود.
اکبر زاده و همکاران (1389) گیاهان دارویی استان گیلان و قسمت های مورد استفاده آنها را مورد بررسی قرار دادند براساس نتايج بدست آمده 342 گونه دارويي از 95 خانواده و 229 جنس گياهي شناسايي شده است.
از دیگر کارهای انجام شده در این خصوص می توان به کار هوشیدری (1388)، رشوند (1390)، نعمتی پیکانی و جلیلیان (1391)، اکبری نیا و همکاران (1385)، رودی و همکاران (1387) نیز اشاره داشت -
کلید واژه
گیاهان دارویی/ تیره نعناع /استان مازندران/
-
راهنمای خرید و دانلود
- اگر در مجموعه Confpaper عضو نیستید، به راحتی می توانید از طریق دکمه زیر اصل این مقاله را خریداری نمایید .
- با عضویت در Confpaper می توانید اصل مقالات را با حداقل 20 درصد تخفیف دریافت نمایید .
- برای عضویت به صفحه ثبت نام مراجعه نمایید .
- در صورتی که عضو این پایگاه هستید،از قسمت بالای صفحه با نام کاربری خود وارد سایت شوید .
- لینک دانلود فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال میگردد .
نظرات کاربران
برای ارسال نظر، لطفا وارد حساب کاربری خود شوید.