شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) از جمله گیاهان دارویی مهم در طب سنتی کشور محسوب و سابقه کشت و مصرف دیرینه در ایران و جهان دارد."به منظور بررسی عملکرد و ارزیابی پنج توده شنبلیله بومی کشور(جمع‌آوری شده از کرمانشاه، سمنان، برازجان، خاش و اردستان) آزمایشی در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار طی بهار و تابستان 1391 در منطقه هشترود انجام شد. برخی صفات كمي توده‌ها شامل ارتفاع بوته ،تعداد روز از کاشت تا مرحله گلدهي و رسیدگی، ارتفاع اولین غلاف از سطح خاک، تعداد غلاف،تعداد شاخه هاي فرعي، وزن هزار دانه، عملكرد ماده تر و عملكرد ماده خشك اندازه گيري گرديد. نتایج نشان داد که بین توده‌های آزمایشی از نظر تمامی صفات مورد مطالعه اختلاف‌های معنی‌دار آماری وجود داشت. نتایج نشان داد که در بین توده‌های مورد بررسی توده اردستان دارای بیشترین مقادیر تعداد روز تا گلدهی(با میانگین 5/49 روز)، توده اردستان با میانگین 5/100 روز به مرحله رسیدگی رسید و بیشترین تعداد روز تا رسیدگی را به خود اختصاص داد ، درارتفاع بوته، بیشترین مقدار این صفت با میانگین ارتفاع بوته 70/54 سانتی متر مربوط توده اردستان بود ، درارتفاع اولین غلاف از سطح خاک بیشترین مقدار این صفت با میانگین ارتفاع 42/28 سانتی¬متر مربوط توده اردستان بود، بیشترین تعداد غلاف در بوته با میانگین 50/35 مربوط به توده اردستان بود ، بیشترین وزن هزار دانه مربوط به توده اردستان با میانگین 07/16 گرم بود که با توده خاش با میانگین 70/14 گرم در گروه مشترک قرار داشت، در بيوماس تر بیشترین مقدار این صفت با میانگین وزن تر 8/1978 کیلوگرم در هکتار مربوط توده اردستان بود که با توده خاش با میانگین وزن تر 8/1646 کیلوگرم در هکتار در گروه مشترک قرار داشتند و بیوماس خشک كه بیشترین مقدار این صفت با میانگین وزن خشک 5/580 کیلوگرم در هکتار مربوط توده اردستان بود بود. در جمع‌بندی نتایج توده اردستان به عنوان مناسب‌ترین ژنوتیپ جهت کشت در منطقه به منظور بهره برداری از خصوصیات آن به عنوان گیاه دارویی توصیه می شود./