بعلت شوری زياد آب¬های سطحی که يکی از نگراني¬های عمده عمليات آبياری و کشاورزی پايدار می¬باشد، کشاورزان از آب¬های زيرزمينی به¬عنوان مکمل آب-های سطحی جهت آبياری مزارع خود استفاده می¬کنند. بنابراین پایش کمی و کیفی آب¬های زیرزمینی، به¬منظور تهيه استراتژی¬های مؤثر در زمينه¬هایی چون شناخت وضعيت منابع آب¬زير زميني، تأمین نيازهاي آينده، احداث شبكه¬های آبياري و زهكشي و بررسي اثرات احداث اين شبكه¬ها بر وضعيت آب¬هاي زيرزميني ضروری می¬باشد. روش¬‌هاي زمين¬آماري با توجه به دقت بالا و توانمندي¬‌‌هايي چون کاهش نمونه¬برداري‌ و افزايش دقت تخمين‌¬ها، مي¬‌تواند به-عنوان يک روش مناسب براي شناخت کيفيت آب¬زيرزميني باشد. در پژوهش حاضر محققین به ارزيابي روش¬هاي مختلف درونيابي با هدف بررسي و تحليل مکاني مقادير پارامترهاي سدیم و بیکربنات موجود در آب¬زيرزميني دشت رزن- قهاوند و همچنين تعيين اراضي مناسب جهت کشاورزي در دشت مذکور پرداختند. بدین منظور پس از بررسی نرمال بودن داده¬ها روش¬های مختلف درونیابی برای پارامترهای مذکور ارزیابی و سپس اقدام به کنترل اعتبار مدل توسط معيارهاي چون (MAE)، (RMSE)، (R) و (EF) شد. برای پارامتر بیکربنات روش تابع شعاعی با توجه به راندمان (96/0)، حداقل میانگین خطای مطلق(41/0) و حداقل ریشه دوم میانگین همبستگی(87/0)، مربع خطا(53/0) مناسب می¬باشد. همچنین روش کریجینگ معمولی با مدل کروی به خاطر داشتن دامنه تاثیر(8/75383) بالاتر نسبت به سایر روش¬ها به¬عنوان مناسب¬ترین روش انتخاب گردید.
برای پارامتر سدیم روش مناسب از میان روش¬های معین روش عکس فاصله می¬باشد. از بین روش¬های زمین¬آمار نیز روش کریجینگ معمولی با مدل کروی به دلیل داشتن اثر قطعه¬ای با مقدار (07/0) در بین سایر روش¬ها مناسب ترین روش تشخیص داده شد. بررسی نقشه¬های حاصل نشان می¬دهد که بیشترین محدودیت از نظر کیفیت آب برای اجرای سامانه¬های آبیاری بارانی در مناطق جنوبی دشت قرار دارد و آب حاصل از چاه¬های موجود در این مناطق نمی توانند در سیستم¬های آبیاری بارانی مورد استفاده قرار گیرند و نیز از آنجایی که نواحی شمالی دارای وضعیت مناسب تری می باشند، برای استفاده در سیستم¬های آبیاری بارانی توصیه می¬شوند. در این نواحی برای استفاده از آب چاه ها در سیستم آبیاری بارانی باید تمهیدات مناسبی از جمله انتخاب گیاه مناسب و مقاوم جهت استفاده از سدیم به¬کار برده شود.