وجود تنوع اکولوژیکی نظیر رودخانه در کنار جنگل ها و یا کوه ها شرایطی را فراهم می کند که خود باعث جذب گردشگر به منطقه شده و از سوی دیگرتنوع زیستی امکان کسب تجربیات متعدد و سایر جاذبه های زیستی یک منطقه را برای سیاحان فراهم می آورد. در کنار فعالیتهای سرگرم کننده نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد توسعه پایدار در منطقه است و حضور گردشگران در منطقه نباید برای اکوسیستم خطری داشته باشد. رودخانه ارس نیز یکی از رودخانه¬هاي مهم مرزی کشور است. از طرفی پتانسيل بالاي رودخانة ارس موجب توسعة قابل توجه فعاليت‌هاي كشاورزي، شرب و صنعت در منطقه شده و در نتيجة اين فعاليتها، آلاينده‌هاي مختلفي نيز به سيستم رودخانه‌اي افزوده شده است و از طرف دیگر وجود طبیعت سرسبز بهاری بویژه جنگل های سرسبز ارسباران، دریاچه سد ارس و از همه مهمتر سواحل رودخانه دائمی ارس در محدوده ارس به لحاظ اهمیت ماهیگیری و شناکردن در سواحل آن دارای اهمیت اکوتوریستی است. رودخانه ارس از ظرفیت‌های کم‌نظیر گردشگری در کشور برخوردار بوده و حاشیه رودخانه ارس قابلیت گردشگری بالایی دارد و بنابراین حفاظت کیفی این رودخانه ضروریست. در اين راستا، در این تحقيق ابتدا ظرفیت های اکوسیستمی و گردشگری منطقه ارس بررسی شده و سپس وضعیت کیفی رودخانه ارس به عنوان بخش لاینفک آن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی کیفی و رده‌بندي منابع آلاينده حوضه ارس نشان مي دهد که منابع آلاينده صنعتي بیشترین اهمیت را داشته و سپس منابع فاضلابهاي ناشي از مناطق شهري و روستائي و در آخر زه‌آبهاي زراعي. در ادامه عوامل عمده تأثيرگذار بر کيفيت آب رودخانه ارس و در نتیجه اثرگذار بر اهداف توسعه ای منطقه شناسايي و با توجه به منشاء آنها و همچنین نقش فعالیت های آمایشی، مدیریتی و اجرایی جهت کاهش آلودگی و بهبود شرایط کیفی وتوسعه پایدار در منطقه و همچنین افزایش توان اکوتوریسم منطقه آنالیز و پيشنهادهايي در این زمینه ارايه گشته است.