این پژوهش که به منظور ارزیابی و تحلیل توانمندیها و جاذبه های ژئوتوریستی روستاهای شهرستان ارومیه انجام گرفته است، به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات تحلیلی ـ و از لحاظ جمع آوری اطلاعات یک مطالعه اسنادی ـ پیمایشی است. جهت فراهم آوردن داده ها و اطلاعات لازم برای آن از روش های مختلف شامل مشاهده مستقیم و غیر مستقیم یعنی مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. ضمناً برای تدوین این تحقیق از روش اسنادی و کتابخانه ای نیز استفاده شده است. جامعه آماری گردشگران، مدیران و مسئولان سازمان گردشگری هستند، با توجه به در دسترس نبودن اطلاعات آماری دقیق در مورد گردشگران وارد شده به روستاها، بر اساس مشاهدات میدانی در طول ایام آخر هفته و تعطیلات رسمی در روستاهای هدف گردشگری، ( جامعه آماری) از نمونه گیری تصادفی قابل دسترس استفاده گردید. تعداد 180 نفر با توجه به موقعیت جغرافیایی جامعه آماری و مشکلات دسترسی به روستاها 6 روستای هدف گردشگری (روستای قاسملو، روستای سیر، روستای بند، روستای سیلوانه، کشتیبان، روستای باری) در روستاهای شهرستان ارومیه به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید. اطلاعات موجود برای گردآوری این پژوهش از دو روش اسنادی و میدانی جمع آوری شده است.در روش اسنادی علاوه بر جستجوهای اینترنتی، مقالات، کتابها، پایان نامه ها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. برخی از اطلاعات مورد نیاز و تهیه نقشه و اسناد و مدارک از طریق مراجعه به مراکز و موسسه هایی چون سازمان میراث فرهنگی و سازمان گردشگری و استانداری شهرستان جمع آوری شده است. و در روش میدانی از شیوه های مشاهده و پرسش نامه استفاده شده است. در این تحقیق جهت تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها، اقدام به تهیه پرسش نامه شده که یکی از روشهای رایج در هر تحقیقی می باشد. در این روش180 پرسش نامه با تعداد 49 سوال با توجه به اطلاعاتی که از وضعیت کلی گردشگری و منطقه بدست آمده طراحی شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از نرم افزار spss و به منظور تهیه نقشه از محیط arc gis و تعیین استراتژی مناسب از تکنیک swot استفاده شد. یکی از روشهای مهم در فرایند برنامه ریزی استراتژیک روش swot است
.( lee,et al.,2009,88)swot
نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اشکال ژئومورفیک و پدیده های جاذب طبیعی بیشترین سهم را در جذب توریست و گردشگر به روستاهای منطقه مورد مطالعه دارند. طبق اطلاعات گردآوری شده و تکمیل و تجزیه و تحلیل پرسش نامه ها که بر اساس مدل swot انجام گرفت، این نتیجه حاصل شد که بیشترین درصد بازدید کنندگان، روستاهای دارای پدیده های جاذب طبیعی و ژئومورفیک را اولین اولویت خود در بازدید از منطقه قرار داده اند.