رشد گیاهان به شدت تحت تأثیر تنش¬های محیطي چون خشکي، شوری زیاد، درجه حرارت کم یا زیاد قرار مي¬گیرد و بر این اساس شناسایي ژن¬هایي که در انطباق یا تحمل تنش نقش دارند و به¬خصوص ژن¬های تنظیم¬گر، بسیار ضروری است. در این مطالعه اثر تنش خشکی بر بیان ژن‌های تنظیم‌کننده مسیر فتوسنتز در فلفل دلمه‌ای (Capsicum annuum) بررسی شد. آزمایش به صورت کرتی در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفي با سه تکرار انجام شد. گیاهان تحت سه سطح رطوبت خاک شامل کنترل (FC 100%)، تنش متوسط (FC 75 %) و تنش شدید (FC 50%) قرار گرفتند و برگ‌های فعال فتوسنتزی در سه زمان نمونه‌برداری شدند. RNA استخراج و پس از سنتز cDNA، بیان ژن‌های فاکتورهای رونویسی bZIP و ژن‌های مرتبط با فتوسنتز (HY5، PSBA و RBCS) با استفاده از qRT-PCR و روشΔΔCt-2 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بیان ژن‌های bZIP1 و bZIP3 با افزایش شدت تنش خشکی به طور معنی‌داری افزایش یافت، در حالی که بیان ژن‌های HY5 و ژن‌های فتوسنتزی مستقیم کاهش معنی‌داری داشت. آنالیز واریانس (ANOVA) نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمام ژن‌ها معنی‌دار است (p < 0.01). این یافته‌ها نشان می‌دهد که فلفل دلمه‌ای تحت خشکی با فعال‌سازی مسیرهای تنظیمی bZIP و سرکوب ژن‌های فتوسنتزی، انرژی خود را برای بقا متمرکز می‌کند و ژن‌های bZIP نقش کلیدی در تنظیم پاسخ مولکولی به تنش خشکی دارند. نتایج این مطالعه می‌تواند در انتخاب و بهبود ارقام مقاوم به خشکی کاربرد داشته باشد.