استان اردبیل در شرق فلات آذربایجان با مساحتی معادل 17953 کیلومتر مربع که 09/1 درصد کل مساحت کشور را تشکیل می دهد قرار گرفته و دارای کوهستان و زمین های پست می باشد و این ارتفاعات اقلیم منطقه را تحت تأثیر قرار داده و از نظر آب و هوایی یکی از سردترین مناطق کشور محسوب می شود.
هدف کلی تحقیق حاضر پهنه بندی اقلیمی استان اردبیل با روش های مختلف مانند طبقه بندی به روش سنتی، خوشه بندی و تحلیل عاملی است. برای این منظور تعداد 30 ایستگاه سینوپتیکی، کلیماتولوژی و باران سنجی انتخاب گردید. عناصر دما، بارش، باد، تبخیر، رطوبت نسبی، فشار و تابش به صورت جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و گسترش و تأثیر هر کدام از آنها در منطقه مشخص گردید و این بررسی ها نشان داد که تمام ایستگاه ها نوسانات قابل توجهی طی دوره ی آماری دارند بطوریکه مثلاً دما در پست ترین ایستگاه ها، بالاترین و در مرتفع ترین ایستگاه ها پایین ترین مقدار را نشان می دهند.
در طبقه بندی به روش های سنتی مشاهده گردید که در منطقه از جنوب به شمال درجه ی حرارت افزایش و بارندگی کاهش می یابد. بررسی اقلیم با روش خوشه بندی نشان داد که اقلیم استان را می توان به 3، 4 و 5 ناحیه تقسیم کرد. در بررسی تحلیل عاملی اقلیم استان ساخته ی 4 عامل است. این عامل ها به ترتیب اهمیت عبارتند از: رطوبت – بارش، دما – تبخیر، حداقل مطلق و تندر می باشد.
با وجود اینکه آب و هوای استان از عناصر سینوپتیکی یکنواخت تأثیر می پذیرد ولی هر یک از عناصر اقلیمی در سطح استان تغییرات چشمگیری دارد. عناصر اقلیمی که بیشتر متأثر از شرایط محلی هستند تغییرات بسیار شدیدی دارند. در تحلیل داده ها، ارائه ی نمودارها و ترسیم نقشه ها از نرم افزارهایSpss16 ,Excel ٍ ArcGis, Arcview, استفاده شده است.