بعضی از مثل ها حاصل پندهای دانایان یا پیشوایان مذهبی یا تجربه های زندگی مردم اند . اینگونه مثل ها را حکمت می نامند .
بعضی گفتار اشخاص نامدار ، تاریخی یا عادی بوده اند که در مواقع خاصی خیلی به جا و مناسب بوده و از بس به ذوق دیگران خوش آمده مشهور شده است .
بسیاری از مثل ها نتیجه یک داستان هستند ، خواه حقیقی یا افسانه ای باشد . در حالی که مردم از داستان اصلی آن ممکن است بی خبر باشند و یا ممکن است در هر شهری به صورتی نقل شود.(آذریزدی،مهدی:۱۳۹۰)دراین تحقیق ، نگارنده پس از معرفی ضرب المثل ، برخی از مثل هایی که واژه ی``ماست`` درآن ها به کار رفته است را ذکر کرده و در ادامه به بیان کاربرد و ریشه ی شکل گیری برخی از آن ها پرداخته است .