كشاورزي همچنان يكي از بخش‌هاي كليدي اقتصاد به ويژه در كشورهاي درحال توسعه، از جمله ايران است. با اين وجود در طي دهه‌هاي و به ويژه ساليان اخير با چالش‌هاي بي شماري مواجه بوده و نتوانسته است آنگونه كه شايسته آن است توسعه يابد. يكي از علل اين مسئله عدم درك درست و شناخت دقيق نسبت به مهمترين متغيرها و مؤلفه‌هاي تأثيرگذار بر توسعه كشاورزي بوده است. در همين راستا، اين تحقيق با هدف شناسايي و اولويت‌بندي مهمترين مؤلفه‌ها و متغيرهاي اثرگذار بر توسعه كشاورزي انجام شد. جامعه آماري مورد استفاده شامل كارشناسان خبره حوزه كشاورزي بودند. نمونه‌گيري به صورت هدفمند انجام شد. روش مورد استفاده براي تجزيه و تحليل متغيرها دیمتل (DEMATEL) كه یکی از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره برای شناسایی الگوی روابط علی میان متغیرها است، استفاده شد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه به ترتيب مؤلفه‌اي سياسي (قانونی ـ حمایتی)، محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و در نهايت فنی ـ زیرساختی از نگاه كارشناسان اين حوزه، مهم‌ترين مؤلفه‌هاي تأثيرگذار بر توسعه كشاورزي در ايران هستند. در ميان متغيرهاي مؤثر بر توسعه كشاورزي نيز متغيرهايي نظير وقوع حوادث طبيعي و غیرمترقبه (نظير خشکسالی، سیل و زلزله)، سطح دانش، آگاهی و مهارت کشاورزان و نوسان متغيرهاي اقلیمي (بارندگی و دما) از جمله مهمترين اين متغيرها مي‌باشند. اثرپذيرترين متغير نيز ميزان توليد محصولات كشاورزي است. بر اساس يافته‌هاي اين تحقيق توسعه كشاورزي در ايران بيش از هر چيز مستلزم آن است كه در درجه اول كشاورزان نهادمند شده، نظام برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري در بخش كشاورزي مورد بازنگري جدي قرار گرفته، از كشاورزان در مقابل تغييرات و نوسانات اقليمي حمايت شده، نوسانات قيمت محصولات كشاورزي با هدف حمايت از هر دو گروه مصرف‌كننده و توليدكننده مديريت شود و درنهايت، با بهره‌گيري از شبكه‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي به ارتقاء سطح دانش، آگاهی و مهارت کشاورزان كمك شود.