یک فرد با نیازهای ویژه می¬تواند مناسبات و تعامل¬های داخل را دچار تغییر کند و این تفاوت¬ها بسته به ویژگی¬های شخصی و روانی محیط اجتماعی اقتصادی و عوامل اثرگذار دیگر ایجاد می¬شود. در بعضی از خانواده این تفاوت در تولد یک کودک متفاوت ایجاد می¬گردد که به او استثنایی می¬گویند. افرادی به عنوان افراد استثنایی شناخته می¬شوند که به خدمات آموزشی ویژه و حمایت های گسترده نیاز دارند تا ازکل استعداد خود استفاده کنند. چون اکثر آنها در یک یا چند مقوله با یک دیگر تفاوت دارند. آنها ممکن است کم¬توانی ذهنی، ناتوانی-های یادگیری، آشفتگی¬های هیجانی، ناتوانی¬های جسمی، اختلال¬های گفتار و زبان، آسیب شنوایی یا آسیب دیداری داشته باشند و یا درمقابل باهوش و با استعداد باشند. به طور کلی کودکان استثنایی از هر نوع که باشد با چالش¬های عمومی رو به رو هستند. مسائل و موضوعات مختلفی زندگی این کودکان و خانواده¬های آنها را متفاوت و در بسیاری از موارد دشوار می¬کند. در بعضی این تفاوت¬ها منبع الهام برای اثبات توانایی¬ها و پیشرفت در سایر زمینه ها می¬شود و در برخی دیگر وجود این نیاز ها سبب در خود فرو رفتگی و فاصله از اجتماع می¬شود. هدف از این مقاله بررسی افراد استثنایی و تبیین تفاوت¬های آنها با اجتماع و روش¬های درمانی و آموزشی آنها می¬باشد. با توجه به موارد مطرح شده در مقاله، بایستی نگاه ویژه¬ایی به آموزش و یادگیری این کودکان داشته تا آن¬ها را در مسیر صحیح و مناسب هدایت کنیم.