گیاه بومادران هزاربرگ (Achillea millefolium L.) به دلیل وجود متابولیت های ثانویه متعدد از جمله ترکیبات فنلی، آلکالوئیدها، ساپونین‌ها و تانن‌ها در تحقیقات داروسازی بسیار مورد توجه می‌باشد. روش‌های متعددی برای افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه از جمله کاربرد نانوذرات وجود دارد. تاثیر این مواد با توجه به غلظت و خصوصیات آنها متفاوت است. ساپونین ها به عنوان بخشی از مكانیسم دفاعی گیاه طی رشد و نمو و تنش های مختلف محیطی تغییرات کمی و کیفی را متحمل می شوند. در این پژوهش برای اولین بار نقش نانوذرات مس بر تولید ساپونین درگیاه بومادران بررسی شده است. برای این منظور، بذرهای سترون در پتری دیش‌ها با محلول نانوذرات مس (100-0 میلی گرم در لیتر) پیش تیمار و سپس در محیط کشت جامد MS کشت داده شدند. اندام هوایی گیاهان در روز چهلم برداشت شد. پس از عصاره گیری به روش بخش سازی، سنجش کمی ساپونین ها انجام شد. نتایج نشان داد میانگین محتوای ساپونین گیاه بومادران در فراکشن
–nبوتانولی طی تیمار 25/0 و 25 میلی گرم در لیتر نانوذرات مس نسبت به شاهد به ترتیب 25 ٪ و 51٪ کاهش پیدا کرد. محتوای ساپونین کل و ساپونین غیرقطبی گیاه تحت تیمار غلظت 5/2 میلی گرم در لیتر نانوذرات مس حدود30٪ افزایش یافت. غلظت های بالای نانوذرات مس در افزایش غلظت ساپونین های گلیکوزیدی موثر بود. این ترکیبات می توانند در تنظیم پتانسیل آبی ریشه و جذب آب دخالت داشته باشند. نانوذرات می توانند به عنوان الیسیتور نقش داشته باشند و اثر مثبت نانوذرات مس روی افزایش محتوای ساپونین کل در غلظت 5/2 میلی گرم در لیتر را می توان به تاثیر آن روی افزایش بیان ژن‌های مسیر بیوسنتز ساپونین‌ها نسبت داد.