بشر همواره در جست و جوی هویت و حفظ آن بوده و همواره در طول تاریخ به این نکته توجه داشته است، اما امروزه به دلیل تقلید از الگوهای غربی و بدون توجه به اصول با ارزش معماری سنتی، جامعه شاهد وجود ساختمان هایی خالی از هویت خویش شده است. این سردر گمی ها ، فضاهای معماری را بدون روح و هویت خواهد کرد. عناصر معماری از جمله مهم ترین عوامل در شکل گیری هویت اند. هدف این پژوهش آشنا شدن هر چه بیشتر با این مفاهیم و به کار گیری این عناصر در طراحی هاست. وجود هویت ایرانی در تمام جنبه های زندگی افراد سبب نمود آن در مسایل فرهنگی و روانی و اجتماعی خواهد بود و بستر تکامل روح انسانی است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است که در آن برای شناسایی عوامل ذهنی و عینی، به تحلیل فضاهای مسکونی پرداخته است . این پژوهش در پی بازشناسی و تحلیل مولفه های مهم در ایجاد هویت مکان و چگونگی نمود آن در معماری سنتی خانه های ایرانی است. برای حل این مشکل با آشنایی هرچه بیشتر با مفاهیم بنیادی و نحوه نگرش معماران خوش ذوق در دوره های گذشته می توان تغییری اساسی در بازیابی هویت ایرانی در ساختمان های امروزی ایجاد کرد. مسکن سنتی پاسخگو به تمامی نیاز های فطری انسان بوده و مسلما شناسایی عوامل موثر در طراحی آن ها پاسخگوی نیاز انسان امروزی در زمینه های مختلف و ایجاد حس هویت ایرانی که در وجود ما نهادینه شده است خواهد بود.