در زمان حاضر صنعت توريسم بزرگ ترين صنعت جهان محسوب مي گردد و پيش بيني مي شود در دهه 2020 م. به صنعت شماره يک جهان تبديل گردد. کشورهاي مختلف جهان مطابق آمارهاي سازمان گردشگري جهاني در سال 2001 ميلادي 600 ميليارد دلار از راه فعاليت گردشگري درآمد داشته اند و 700 ميليون نفر گردشگر در اين سال به کشورهاي مختلف جهان مسافرت کرده اند.نزديک به 300 ميليون نفر نيز به صورت مستقيم و غير مستقيم در صنعت گردشگري مشغول به فعاليت بوده-اند. تا سال 2007 م. اين صنعت با 68 درصد رشد به مبلغ باور نکردني 6/1 تريليون دلار دست يافته است. دریای خزر از مناطق پر بازده براي جذب گردشگر است. اهميت اين موضوع به واسطه وجود آثار تاريخي و جاذبه هاي متعدد سياحتي، مذهبي، فرهنگي، تجاري و جزء آن در شهرهای ساحلی آن روز به روز در حال افزايش است. اين درحالي است که امکانات گردشگري موجود نيز به تنهايي قادر به تامين نيازهاي رو به افزايش توريست¬ها نيست و توسعه عاجل اين امکانات را طلب مي کند. شهرهای ساحلی دریای خزر به واسطه همجواري با سایر کشورهای همسایه و نيز قرار گرفتن در مسير محور ارتباطي با آسیا و اهميت استراتژيکي اين موضوع براي رسيدن به توسعه پايدار و جذب گردشگر داخلي و خارجي و منافع سرشار حاصل از جذب گردشگر نسبت به ساير صنایع (صنعت، کشاورزی، خدمات و ...) اهميت بالايي را دارا است. اين مقاله به دنبال رسيدن به عامل يا عواملي است که باعث می گردد شهرهای ساحلی دریای خزر از مواهب اقتصادي و فرهنگي صنعت توريسم بهره برده و همچنين ارائه راهکارهايي جهت جذب هرچه بيشتر توريست و توسعه اين صنعت نوپا در منطقه مي باشد.