رفتار سازماني عبارت است از يك حوزه بين رشته اي كه بهتر فهميدن و بهتر اداره كردن افراد را در سازمان دنبال مي كند. سطوح مطالعاتي رفتار سازماني شامل رفتار فردي، رفتار گروهي و رفتار سازماني است و براي دستيابي به رابطه هايي علمي در توصيف و توضيح رفتار افراد در سازمانها از رشته هاي علمي متعدد، از جمله، روانشناسي، مديريت، جامعه شناسي، روانشناسي اجتماعي، مردم شناسي، آمار، اقتصاد، فناوري اطلاعات، علوم سياسي، تئوري تصميم گيري، روانسنجي، ارگونومي و تئوري عمومي سيستم ها بهره گرفته است و به دنبال ارائه نظريه هايي است كه بتواند رفتار كاري افراد را در سازمان پيش بيني و در موارد لزوم به سمت اهداف مورد نظر تغيير دهد.
شرایط کاملاً متحول، افزایش رقابت و ضرورت اثربخشی سازمانها در چنین شرایطی، نیاز آنها را به نسل ارزشمندي از کارکنان، بیش از پیش آشکار کرده است؛ نسلی که از آنها به عنوان سربازان سازمانی یاد می شود. این کارکنان بی تردید، وجه ممیز سازمان هاي اثربخش از غیراثربخش هستند، چرا که بی هیچ چشم داشتی افزون بر نقش رسمی خود عمل کرده و از هیچ تلاشی دریغ نمی کنند.
طرح فوق در حوزه رفتار سازماني از آن جهت در طراحي و اداره نظام پيشنهادها بعنوان گام اول مديريت مشاركتي حائز اهميت است كه لازم است مسئولين و كارشناسان نظام پيشنهادها در طراحي و اجراي نظام پيشنهادها در سازمانها از دانش كاربردي مديريت رفتار سازماني برخوردار باشند و با چنين پديده اي بصورت يك ساختار فني و مكانيكي نگاه نكنند. سازمانها پديده اي فني – اجتماعي هستند كه بعد اجتماعي آن اغلب بيش از بعد فني تعيين كننده است و به همين جهت مقوله مديريت رفتار سازماني حائز كمال اهميت است. با توجه به اهمیت موضوع رفتار شهروندي سازمانی در این مقاله سعی شده است مدلی ارائه شود که در راستاي کمک به بهبود و ارتقاي اینگونه رفتار ها باشد؛ از اینرو پس از مطالعه مدل هاي مختلف رفتار شهروندي سازمانی مدل گراهام و پادساکف انتخاب و بر مبناي آن سؤالات پرسشنامه طراحی شد؛ سپس در تحلیل عاملی اکتشافی مرتبه دوم، ابعاد اطاعت سازمانی، وفاداري سازمانی و مشارکت سازمانی به عنوان مؤلفه تعلق سازمانی نام گذاري و ابعاد ابتکارات فردي، رفتارهاي کمک کننده و جوانمردي به عنوان مؤلفه ویژگی هاي فردي نام گذاري شدند. پس از شکل گیري مدل مفهومی تحقیق، جهت آزمودن صحت مدل هاي اندازه گیري و همچنین آزمون فرضیات تحقیق از تحلیل عاملی تأییدي استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که هم عوامل فردي و هم تعلق سازمانی بر شکل گیري رفتار شهروندي سازمانی اثر بسیاري زیادي دارند و در بین ابعاد OCB فقط رابطه میان اطاعت سازمانی و OCB معنادار نشد.