امروزه با توجه به بحران انرژی، صرفه جویی در مصرف آن به یک ضرورت تبدیل شده و با به کارگیری انرژی های پایدار در ساختمان می توان مصرف انرژی را کاهش داد. طبیعت گرایی و میل به سازگاری با طبیعت از روزگار کهن در معماری سنتی ما رایج بوده است و همواره با طبیعت ارتباطی صمیمانه داشته و با بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر، آسایش فضای داخلی را بدون استفاده از دستگاه های آلوده کننده امکانپذیر می ساخته است. در معماری سنتی ایران از زمین به عنوان یک عایق همیشگی استفاده کرده اند که نشانه ای از پایداریست. وجود معماری دستکند در روستاهای میمند و کندوان و نیز فضاهای زیرزمینی در خانه ها نمونه هایی در این زمینه اند. به این صورت که ترکیب ساختمان با بستر خاک که تأمین کننده توده ذخیره گرمایی می باشد، روشی مقبول برای صرفه جویی در مصرف انرژی است و در تابستان و زمستان می تواند سرمایش و گرمایشی ایستا را فراهم سازد. در تحقیق حاضر از روش تحلیلی-توصیفی استفاده شده است. روش و ابزار مورد استفاده تحقیق نیز از روش کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک مکتوب و مطالعه موردی می باشد. بدین منظور به بررسی الگوهای ارزشمند در معماری سنتی ایران با تأکید بر انرژی های پاک پرداخته می شود.