انحراف از بودجه در دستگاه‌های دولتی یکی از چالش‌های مهم مدیریت منابع مالی است که می‌تواند به عدم تحقق اهداف اقتصادی، کاهش کارایی، و هدررفت منابع منجر شود. این مقاله به بررسی علل مختلف انحراف از بودجه در دستگاه‌های دولتی پرداخته و به تحلیل عوامل داخلی، خارجی، و سازمانی که موجب این انحرافات می‌شوند، می‌پردازد. یکی از مهم‌ترین علل انحراف از بودجه، ضعف در فرآیندهای برنامه‌ریزی و پیش‌بینی درآمدها و هزینه‌ها است. این موضوع معمولاً به دلیل نداشتن داده‌های کافی یا عدم دقت در پیش‌بینی‌های مالی به وقوع می‌پیوندد. علاوه بر این، مشکلات مدیریتی و فقدان شفافیت در گزارش‌دهی و پیگیری امور مالی، به شدت بر انحرافات بودجه‌ای تأثیرگذار است. همچنین تغییرات اقتصادی و سیاسی در سطح ملی و جهانی، نوسانات قیمتی و وقوع حوادث غیرمترقبه نیز می‌توانند منجر به افزایش هزینه‌ها یا کاهش درآمدها شوند و در نتیجه انحراف از بودجه را به دنبال داشته باشند. برای مقابله با این مشکل، مقاله به ارائه راهکارهایی همچون بهبود فرآیندهای پیش‌بینی مالی، تقویت نظارت‌های داخلی، و افزایش شفافیت در گزارش‌دهی پرداخته است. این راهکارها می‌توانند در کاهش میزان انحرافات بودجه‌ای و افزایش کارایی در استفاده از منابع مالی عمومی مؤثر واقع شوند.در نهایت، این مقاله به اهمیت پایش مداوم وضعیت بودجه و بهبود فرآیندهای اجرایی در راستای دستیابی به یک مدیریت مالی کارآمد در دستگاه‌های دولتی تأکید دارد.