کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنی‌ترین منابع گیاهان دارویی جهان است. زیره سبز (Cuminum cyminum L.) یکی از مهمترین و اقتصادی ترین گیاهان دارویی خانواده چتریان می‌باشد که پراکنش بالایی در نقاط مختلف کشور داشته و یکی از مهمترین گیاهان صادراتی ایران می‌باشد. این مطالعه در راستای بررسی تنوع کمی و کیفی اسانس زیره سبز در استان خراسان رضوی در سال زراعی 1398 انجام شد. بدین منظور بذر از مزارع 6 منطقه مختلف استان در زمان برداشت گیاهان، جمع‌آوری شد. بذرها به روش تقطیر با آب در مدت 2 ساعت اسانس‌گیری شدند. برای شناسایی ترکیب‌های موجود در اسانس‌ها و تعیین درصد کمی آنها از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. تعداد 9 ترکیب در اسانس‌های مناطق گناباد (N1)، نیشابور (N2)، تایباد (N3) و خوشاب (N4)، 15 ترکیب در اسانس گیاهان منطقه فریمان (N5) و در نهایت 13 ترکیب در اسانس منطقه درگز (N6) شناسایی شد. در مجموع 9 ترکیب، gamma-terpinene-7-al، cuminaldehyde،terpinene-4-ol ، gamma-terpinene، α-phellandrene، p-cymene ، sabinene، β-Pinene ، α-Pinene در اسانس زیره سبزهای برداشت شده از 6 منطقه استان خراسان رضوی مشترک بود. دو ترکیب cis-dihydrocarvone و (E)-Caryophyllene منحصرا در منطقه (N5) به ترتیب با مقادیر 45/0% و 19/0% شناسایی شد. 4 ترکیب α-thujene، α-terpinene، limonene و 1,8-cineol فقط از اسانس‌های منطقه(N5) و (N6) بدست آمد. کمیت و کیفیت اسانس زیره سبز جمع‌آوری شده از منطقه (N2)، با اقلیم بیابانی خشک- سرد و میانگین بارندگی سالیانه بالا، بالاتر از سایر مناطق بود.