در این مقاله به بررسی نقش هوش مصنوعی در بازسازی، مرمت و نگهداری بنا¬های تاریخی و آثار باستانی ایران می¬پردازیم. کشوری همچون ایران که دارای تمدنی کهن و غنی بوده است، قطعا دارای آثار و بناهایی کهن می¬باشد که از گذشتگان دور و تاریخ این تمدن به جا مانده است. هرچند تعدادی از این آثار و بناها توسط استعمار گران نابود و یا به غارت برده شده و یا در کشورهای دیگر نگهداری می¬شوند و یا به طور طبیعی نابود شده اند، اما نگهداری و حفاظت از تمام آثار باقی مانده از گذشته وظیفه ما به شمار می¬رود. نگهداری و مرمت این آثار با وجود بلایای طبیعی و یا خطرات دیگری که این آثار را تهدید می¬کند امری سخت و بسیار هزینه¬بر تبدیل می¬کند، اما با پیشرفت تکنولوژی روش¬های تازه¬ای برای حفاظت از این آثار به وجود آمده¬اند که بسیار به نفع آثار تاریخی کشور هستند. از زمان ورود هوش مصنوعی به ایران دیری نمیگذشت تا که تاثیرات آن در زمینه¬های مختلف نمایان شد، این تکنولوژی به علت دقت و سرعت بالا و همچنین به شدت کاربردی بودن مورد توجه محققان و باستان-شناسان قرار گرفت و به مرور در امور مختلفی مورد استفاده قرار گرفت. این تکنولوژی به تعدادی محدود همچون بازسازی دیجیتالی تخت جمشید در ایران انجام شده است. از استفاده¬های هوش مصنوعی می¬توان به ایجاد موزه¬های دیجیتال و یا ایجاد مدل¬های سه بعدی این آثار اشاره کرد که مزیت های دیگری همچون هزینه¬های کمتر، دسترسی در همه مکان و زمان و ایجاد زمینه¬ مطالعات بیشتر برای پژوهشگران و یا ایجاد مطالب آموزشی برای علاقه¬مندان در سراسر دنیا را به همراه دارد.