در پژوهش حاضر اثر همافزایی ترکیب خاک دیاتومهی سایان همراه اسانس گیاه اکالیپتوس و همچنین اثر آن روی تولید نتاج حشرات کامل شپشهی گندم Sitophilus granarius L. در شرایط آزمایشگاهی (دماي 2 ± 26 درجه‌ي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و 16:8 L:D) انجام شد. اثر تیمارهای ترکیبی دو فاکتور دز سایان (در پنج سطح 125/0، 25/0، 5/0، 1 و 5/1 گرم بر کیلوگرم) و غلظتهای برآورد شدهی اسانس گیاه اکالیپتوس Eucalyptus globulus، (به ترتیب معادل صفر، 163، 174 و 185 میکرولیتر بر لیتر هوا) در چهار تکرار همراه با تیمار شاهد روی مرگ و میر حشرات کامل بررسی گردید. درصدهای مرگ و میر پس از گذشت 72 ساعت ثبت و با فرمول آبوت تصحیح شدند. نتایج تجزیهی واریانس نشان داد که اثر غلظت اسانس در سطح احتمال یک درصد (0000/0P <) و همچنین فاکتور دز سایان در سطح احتمال پنج درصد (05/0P <) معنی دار بودند اما فاکتور اثر متقابل (غلظت × دز) معنیدار نبود. درصد مرگ و میر حشرات کامل پس از 72 ساعت در اثر استفاده از اسانس اکالیپتوس به طور معنیداری افزایش پیدا کرد. کمترین درصد مرگ و میر در ترکیب تیماری غلظت صفر اسانس با دزهای مختلف سایان (استفادهی انفرادی از سایان) مشاهده شدند که میزان مرگ و میر بسیار پایین (0 تا 5/4 درصد) بود. همچنین بیشترین درصد مرگ و میر به ترکیب تیماری غلظت 185 میکرولیتر اسانس با دز 5/0 گرم بر کیلوگرم غله با 577/0 ± 95/96 درصد تعلق داشت که با بقیهی دزها (125/0 تا 5/1 گرم بر کیلوگرم غله) اختلاف معنی داری نداشت. نتایج این مطالعه نشان دادند که خاکهای دیاتومه، به تنهایی اثر معنیداری را روی درصد مرگ و میر حشرات کامل ایجاد نمیکند ولی در صورت ترکیب با اسانس گیاهی اثرات معنی داری را روی مرگ و میر این حشرات ایجاد میکند. بررسي تولید نتاج نيز نشان داد که در هیچ یک از ترکیبهای تیماری حاوی اسانس اکالیپتوس نتاج قابل توجهی توليد نشد و تنها در اثر استفاده‌ي انفرادي از سایان تولید نتاج صورت گرفت. نتایج این تحقیق، افزایش قابل توجه اثر حشره‌كشي فرمولاسيون‌هاي سایان و نيز رفع اثر تاخيري آن (كاهش زمان درمعرض‌گذاري از حدود بيش از 14 روز به حدود 72 ساعت) را در تركيب با اسانس گياهي نشان دادند. این یافته میتواند در مورد استفاده از سایر فرمولاسیونهای مشابه همراه با اسانسهای گیاهی مصداق داشته باشد. تحقیقات تکمیلی در آینده خواهند توانست نتایج ارزشمندی را در این زمینه فراهم آورند.