به دلیل نیاز روز افزون مشترکین به قابلیت اطمینان بالاتر و آزادسازی قیمت حاملهای انرژی برنامههای پاسخگویی بار در چند - دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. در این مقاله مدلی جهت کمینه سازی هزینه تامین برق و حداکثرسازی سطح آسایش مشترکین جهت طراحی بهینه برنامه پاسخگویی بار ارائه شده است. جهت جامعیت مدل، انواع برنامههای پاسخگویی بار شامل برنامه بار قابل قطع، قیمت گذاری پیک بحرانی و بار قابل شیفت مورد توجه قرار گرفتهاند. بارهای قبل قطع طبق تعرفه از پیش تعیین شده تشویقی دریافت نموده و بارهای قابل شیفت طبق میزان الاستیسیته قیمتیشان زمان مصرف خود را تعیین میکنند. همچنین قیمتگذاری پیک بحرانی در این مقاله برای اولین بار توسط مدل کاپ داگلاس با توجه به میزان بار مصرفی، دمای هوا و قیمت برق در لحظه پیک تعیین شده و عمل پیکسایی انجام میگیرد. بهینهسازی مورد استفاده در این مقاله روش بهینهسازی اجتماع ذرات مبتنی بر روش آموزش است. مطالعات عددی بر روی یک سیستم مطالعاتی با در نظر گرفتن 4 مورد مطالعاتی انجام شده است تا تاثیر هر یک از برنامهها در توابع هدف تجزیه و تحلیل گردد.