در سال‌های اخیر به دلیل مصرف بی رویه نهاده‌های کشاورزی، مشکلاتی بروز کرده که موجب توجه بیشتري به کشاورزي پایدار شده است. زئولیت ازجمله کانی های طبیعی است که دارای ارزش غذایی نیز می باشد و همچنین از طریق جذب و آزادسازی عناصر غذایی از شستشو و هدر رفت عناصر غذایی جلوگیری می کند. پژوهش حاضر با هدف ارزيابي تأثير نوع و مقدار زئولیت طبیعی بر میزان کلسیم و پتاسیم خاک، در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ۴ نوع زئولیت (کلسیک گرانول، کلسیک پودری، پتاسیک گرانول و پتاسیک پودری)، در دو سطح (۵ و ۱۰ تن در هکتار) به همراه تیمار شاهد بدون زئولیت بود. نتایج نشان داد کاربرد زئولیت کلسیک سبب افزایش میزان کلسیم خاک در مقایسه با تیمار شاهد بدون زئولیت شد اما این افزایش فقط در تیمار کلسیک پودری ۵ تن در هکتار معنی دار شد. همچنین زئولیت کلسیک در تمامی انواع و سطوح نسبت به زئولیت پتاسیک برتر بود اما اختلاف معنی داری بین آن ها مشاهده نشد. کاربرد زئولیت پتاسیک نیز موجب برتری معنی دار تیمار ۱۰ تن در هکتار نوع گرانول و پودری نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین زئولیت پتاسیک در تمامی سطوح نسبت به زئولیت کلسیک از نظر میزان پتاسیم خاک برتر بود اما اختلاف بین آن ها از نظر آماری معنی دار نبود. در مجموع، کاربرد زئولیت سبب بهبود شرایط خاک از نظر میزان عناصر کلسیم و پتاسیم شد. با توجه به نتایج، کاربرد ۱۰ تن در هکتار زئولیت جهت بهبود شرایط تغذیه ای خاک و افزایش بهره¬وری آب مصرفی جهت کشت ارزن در منطقه بیرجند قابل توصیه می باشد.